Trước sự đe dọa của Ebola trên toàn thế giới, các bạn trẻ Việt Nam liệu đã hiểu rõ về đại dịch này cũng như nhận thức đúng về sự nguy hiểm của nó?
Tính đến thời điểm này, Ebola đã chính thức xuất hiện tại siêu đô thị đông đúc bậc nhất thế giới - NewYork. Điều này trực tiếp khiến nguy cơ dịch bệnh này lan tràn ra khắp thế giới tăng thêm một bậc. Dù người Mỹ tự tin với đội ngũ bác sĩ và bệnh viện được trang bị đầy đủ những kỹ thuật tiên tiến nhất trong việc phòng bệnh và cách ly, nhưng chúng ta đều biết một điều: Không có gì là không thể khi mà một dịch bệnh xuất hiện ở thành phố có dân số hơn 8 triệu người .
Tất nhiên, ở một đất nước cách xa châu Mỹ cả vạn dặm, chúng ta chưa phải biết tới nỗi lo sợ khi đại dịch này đang len lỏi đâu đó trong thành phố mình sống. Nỗi sợ là không cần thiết, nhưng lo thì chắc chắn không phải là thừa. Có đến cả trăm, nghìn người đang và sẽ xuất phát từ NewYork đến Việt Nam trên các chuyến bay mỗi ngày, vậy nên việc bắt đầu trang bị cho mình những kiến thức về Ebola là cần thiết.
Tại Việt Nam, ngay từ khi Ebola bắt đầu báo động ở châu Phi, Bộ y tế và các cơ quan ban ngành cũng đã liên tục tuyên truyền và phổ biến các kiến thức về đại dịch này cho toàn thể người dân qua các kênh thông tin đại chúng. Cho đến hiện tại, khi dịch có chiều hướng lây lan sang các châu lục khác, các Bộ, ban, ngành liên quan đều đang nỗ lực từng ngày để chuẩn bị các phương án tuyên truyền và đối phó, phòng những trường hợp xấu có thể xảy ra.
Và để nắm được kiến thức của các bạn trẻ Việt Nam về Ebola, chúng tôi đã thực hiện một khảo sát nho nhỏ trên khắp các đường phố, với những câu hỏi đơn giản về dịch bệnh này. Kết quả cho thấy, dù các Bộ, ban, ngành đã rất tích cực tuyên truyền về Ebola đến người dân nhưng hầu hết các bạn được hỏi đều chỉ biết tới Ebola là một dịch bệnh nguy hiểm, có khả năng tử vong cao và đang hoành hành tại châu Phi. Rất ít người nắm được thông tin Ebola đã xuất hiện ở Mỹ và gần như tất cả đều không biết tường tận về cách Ebola lây truyền như thế nào, cũng như các triệu chứng và tình hình Ebola diễn ra trên thế giới ra sao.
Bên cạnh đó cũng có những bạn trẻ lại hiểu sai về Ebola và cho rằng dịch bệnh này không thể chữa được, khi mắc là “cầm chắc cái chết”. Đây đều là những lỗ hổng kiến thức trầm trọng về Ebola mà các bạn trẻ Việt Nam mắc phải. Các bạn cần biết, hoảng sợ quá mức và tiếp nhận thông tin không đầy đủ sẽ là nguồn cơn tiếp tay cho dịch bệnh lây lan trầm trọng hơn. Vậy nên hơn ai hết, người trẻ Việt Nam cần trang bị đầy đủ các kiến thức để tự tin đề phòng cho trường hợp xấu nhất, khi Ebola có thể xuất hiện tại Việt Nam.
Quay trở lại với sự nguy hiểm và hiểm họa lan tràn của Ebola. Vào một ngày đầu tháng 8, chúng tôi thực hiện một bài viết cảnh báo về sự nguy hiểm của dịch bệnh Ebola tại Châu Phi. Khi đó, Ebola đã giết chết gần 1000 người, và số ca nhiễm bệnh lên tới hơn 1300 người. Tổ chức Y Tế Thế giới khi đó phải thừa nhận, tình hình ở châu Phi khi đó là ngoài tầm kiểm soát.
Lắng đi một thời gian, chúng ta dường như đã quên Ebola và lưỡi hái tử thần của nó. Tuy nhiên, cả thế giới một lần nữa bàng hoàng khi Mỹ đón nhận 2 ca nhiễm bệnh Ebola. Giữa đất nước của tiện nghi và cuộc sống hiện đại, Ebola đã thực sự len lỏi và reo rắc nỗi kinh hoàng tới người dân Hợp chủng quốc Hoa Kỳ. Lúc này, nhiều người vốn lãng quên Ebola vội vàng lần dấu lại tình hình dịch bệnh, và họ thực sự bàng hoàng khi nhận ra, chỉ trong vòng gần 3 tháng, số ca nhiễm Ebola đã lên tới hơn 9.216, trong số đó, đã có hơn 4500 người chết (Số liệu tính đến ngày 17/10). Người ta dự đoán, đến cuối tháng này, rất có thể số ca nhiễm Ebola sẽ chạm mốc 10.000.
Nhưng điều nguy hiểm là, Ebola đang không chỉ là “chuyện của châu Phi” nữa, mà nó đang có khả năng trở thành một đại dịch toàn cầu. Khi không chỉ Mỹ mà cả Anh, Tây Ban Nha và một số nước châu Âu khác đều đã xác nhận có trường hợp nhiễm Ebola. Là những đất nước phát triển và mạnh cả về du lịch, nguy cơ lây lan Ebola từ những nước này ra khắp thế giới là hoàn toàn có thể. Thậm chí, chúng ta cũng bắt đầu nghĩ tới một kịch bản Ebola xuất hiện tại Việt Nam, khi mà mỗi ngày, Việt Nam đón hàng nghìn lượt khách quốc tế đến từ rất nhiều quốc gia khác nhau, trong đó có cả những quốc gia trong vùng dịch.
Nina Phạm, y tá gốc Việt được xác nhận là đã nhiễm Ebola.
Lo lắng là vậy, nhưng Tổ chức Y Tế thế giới cũng đã đưa ra nhận định, nguy cơ lây nhiễm virus Ebola tại Việt Nam là rất thấp. Tuy nhiên, chúng ta cũng không thể lấy đó làm lý do để thờ ơ với dịch bệnh này. Khi mà một trong những lý do khiến Ebola bùng phát mạnh mẽ tại châu Phi chính là do người dân châu Phi không có đủ kiến thức về bệnh cũng như các phương thức cách ly và phòng tránh bệnh lây ra cộng đồng.
Tại Mỹ, người Mỹ hầu như đã lãng quên về Ebola cho đến khi các ca nhiễm bệnh được công bố trên truyền thông. Sự xuất hiện của Ebola trên đất Mỹ đã khiến người dân Mỹ hoảng sợ thực sự. Nhiều trường đại học thông báo đóng cửa, cổ phiếu hàng không rớt giá vì lo sợ người dân tránh di chuyển bằng máy bay, người Nigeria bị từ chối nhận việc tại trường đại học Mỹ. Mới đây nhất, hình ảnh một hành khách mặc nguyên một bộ đồ bảo hộ tại sân bay Mỹ đã được lan truyền khắp nơi trên mạng xã hội như một minh chứng cho sự run sợ của người Mỹ trước virus Ebola.
Sự sợ hãi là hợp lý và có cơ sở, tuy nhiên mọi chuyện sẽ khác nếu người dân Mỹ thật sự hiểu rõ hơn về Ebola. Jeff Duchin - Chủ tịch ủy ban y tế cộng đồng thuộc Hiệp hội Bệnh truyền nhiễm của Mỹ, cho biết: “Những gì ta thấy lúc này là sự bùng nổ của nỗi sợ hãi Ebola chứ không phải sự bùng nổ thật sự của dịch Ebola”.
Đứng trước một đại dịch có mối đe dọa cao như Ebola, việc chúng ta cần làm không phải là hoảng sợ và coi đó như một dấu chấm hết, hay bắt đầu bi quan khi nghĩ đến chuyện dịch bệnh không thể kiểm soát được. Lường trước sự nguy hiểm, không đánh giá thấp bệnh, trang bị những kiến thức cơ bản, hiểu rõ về căn bệnh cũng như biết rằng: Ebola hoàn toàn có thể được khống chế ở những quốc gia có điều kiện về y tế để không quá hoảng sợ. Đó mới thực sự là một cách thông minh để bảo vệ mình trước sự đe dọa nguy hiểm của Ebola trong thời điểm này.
